زیرساخت ابری گوگل، شتابدهنده تحقیقات علمی
- تکنولوژی روز جهان, اخبار تکنولوژی, گوگل
- گلریز مرادیانی
- 6 دقیقه
گوگل اعلام کرد که پیشرفتهای چشمگیر در قدرت پردازش رایانهای، به شکلی اساسی فرآیندهای علمی را متحول کردهاند. این شرکت در بیانیهای رسمی تأکید کرد که ابزارهای محاسباتی مدرن، اکنون نقش محوری در پیشبرد همزمان نظریهپردازی و آزمایشهای علمی ایفا میکنند و با استفاده از شبیهسازیهای عددی و تحلیل داده، موجب رشد سریعتر اکتشافات علمی در حوزههای مختلف شدهاند.
براساس اعلام گوگل، سرمایهگذاریهای این شرکت در حوزه تحقیقات بنیادی، توسعه زیرساختهای مقیاسپذیر و فناوری هوش مصنوعی، موجب تسریع پیشرفتهای علمی شده و به دستیابی به دستاوردهایی کلیدی در تقاطع علم و فناوری انجامیده است. این دستاوردها شامل نوآوری در کشف دارو، پیشبینی دقیق وضعیت جوی، طراحی مواد جدید، زیرساختهای پرکارایی بالا، ابزارهای نرمافزاری ابری و مدلهای ژنراتیو پیشرفته میشود.
گوگل همچنین از ادغام توان علمی Google DeepMind و Google Research با زیرساخت پیشرفته Google Cloud خبر داد. به گفته این شرکت، هدف از این همافزایی، تسریع در دستیابی به اکتشافات علمی در سطح جهانی و تبدیل Google Cloud به توانمندترین بستر برای پژوهش و نوآوری علمی است.
در همین راستا، گوگل از عرضه زیرساختهای جدید در کلاس ابررایانه و نخستین مجموعه از اپلیکیشنهای علمی مبتنی بر هوش مصنوعی در بستر Google Cloud خبر داد؛ گامی که به گفته این شرکت، زمینهساز نسل جدیدی از اکتشافات علمی خواهد بود.
معرفی زیرساختهای ابررایانهای جدید برای حل دشوارترین مسائل علمی جهان
گوگل در تازهترین بیانیه خود اعلام کرد که زیرساختهای محاسباتی در کلاس ابررایانه اکنون به بخش جداییناپذیر از پیشرفتهای علمی و نوآوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی تبدیل شدهاند. به گفته این شرکت، دانشمندان برای حل پیچیدهترین چالشهای علمی که نیازمند توان پردازشی و تحلیل داده بسیار بالا هستند، به ابررایانهها متکی هستند؛ سیستمهایی نظیر خوشههای محاسباتی با کارایی بالا (HPC) که از پردازندههای قدرتمند و در بسیاری موارد پردازندههای گرافیکی بهره میبرند همانند ماشینهای مجازی A4 و A4X که پیشتر توسط Google Cloud معرفی شدهاند.
گوگل امروز از ماشینهای مجازی H4D رونمایی کرد. قویترین VMهای مبتنی بر CPU که تاکنون در بستر Google Cloud ارائه شدهاند. این ماشینها به جدیدترین پردازندههای AMD مجهز شدهاند و از شتابدهنده شبکهای پیشرفته Titanium بهره میبرند؛ ترکیبی که به پژوهشگران این امکان را میدهد تا خوشههای ابررایانهای HPC را بهراحتی راهاندازی کرده و اپلیکیشنهای علمی خود را در مقیاس هزاران پردازنده اجرا کنند. این ماشینها هماکنون در مرحله پیشنمایش در دسترس قرار دارند.
گوگل در ادامه افزود: «دسترسی سادهتر به منابع در کلاس ابررایانه، نرمافزارهای مدیریت خوشه و ابزارهای هوش مصنوعی، اکنون برای دستیابی به پیشرفتهای علمی و نوآوری در AI، امری حیاتی به شمار میرود.»
پتروس کوموتساکوس، استاد دانشگاه هاروارد نیز در همین زمینه اظهار داشت:
«این جهش در توان محاسباتی، مسیر ما را در دستیابی به درمانهای پیشرفته شتاب میبخشد و ما را به درمانهای دقیقتری برای آسیبهای عروقی در بیماریهای قلبی نزدیکتر میکند.»
مدلهای هوش مصنوعی علمی، فصل تازهای در کشفهای پژوهشی میگشایند
گوگل اعلام کرد زیرساخت قدرتمند این شرکت نهتنها محاسبات پیچیده علمی را ممکن ساخته، بلکه به موتور محرک مدلهای پیشرفته هوش مصنوعی بدل شده که در کنار روشهای شبیهسازی سنتی، روند کشفهای علمی را بهطور چشمگیری تسریع میکنند. در همین راستا، گوگل از نخستین مجموعه اپلیکیشنهای علمی مبتنی بر هوش مصنوعی خود در بستر Google Cloud رونمایی کرد.
در صدر این نوآوریها، نسخه جدید AlphaFold 3 قرار دارد؛ مدلی پیشرفته که با همکاری Google DeepMind و Isomorphic Labs توسعه یافته و قادر است ساختار و تعاملات تمامی مولکولهای زیستی را با دقتی بیسابقه پیشبینی کند. گوگل همچنین از راهکار جدید AlphaFold 3 High-Throughput Solution خبر داد که برای استفاده غیرتجاری و از طریق ابزار Cluster Toolkit در Google Cloud قابل استقرار است. این راهکار امکان پردازش انبوه دهها هزار توالی زیستی را با هزینهای بهینه و مقیاسپذیری خودکار فراهم میسازد.
سمیه اقبال از مؤسسه Broad در اینباره گفت:
«دسترسی به AlphaFold در بستر Google Cloud این امکان را به پژوهشگران ما میدهد تا ساختار و تعاملات تمامی دستههای زیستمولکولها را با سرعت پیشبینی و بررسی کنند؛ گامی مهم در مسیر درک بهتر بیماریها و درمانهای نوین.»
همچنین، گوگل از مدلهای هوش مصنوعی WeatherNext پردهبرداری کرد؛ محصولی مشترک از Google DeepMind و Google Research که پیشبینی وضعیت آبوهوا را با دقت و سرعت بالا ممکن میسازد. این مدلها اکنون از طریق Vertex AI Model Garden در Google Cloud در دسترس قرار گرفتهاند و قابلیت سفارشیسازی و استقرار برای کاربردهای پژوهشی و صنعتی را دارند.
به گفته گوگل، امکان پیشبینی سریع، مقرونبهصرفه و دقیق شرایط جوی، به پژوهشگران اجازه میدهد سناریوهای متعددی را مطالعه کنند و به سازمانها کمک میکند تا آمادگی بهتری در برابر رویدادهای جوی و آثار آنها داشته باشند.
معرفی ایجنتهای هوش مصنوعی برای سرعتبخشی به فرآیند کشف علمی
توسعه زیرساختهای پیشرفته و برنامههای علمی مبتنی بر هوش مصنوعی، دو عامل هوشمند (AI Agent) جدید در پلتفرم Agentspace معرفی شدهاند که بهطور ویژه برای تسریع پژوهشهای علمی طراحی شدهاند. این عوامل میتوانند فرآیند تولید فرضیههای نو را با سرعت بالا انجام داده و مسیر کشفهای علمی را کوتاهتر و کارآمدتر کنند.
به گفته گوگل، عامل Deep Research قادر است ساعتها مطالعه و تحلیل را در مدت کوتاهی خلاصه کرده و با ترکیب دادههای خارجی و سازمانی، گزارشهای پژوهشی عمیق تولید کند. در کنار آن، عامل Idea Generation با هدف تسهیل در شکلگیری ایدههای نو و فرضیات پژوهشی طراحی شده است تا دانشمندان بتوانند با سرعت بیشتری مسیر آزمایش و تحقیق را آغاز کنند. این دو عامل اکنون بهصورت پیشنمایش در دسترس قرار گرفتهاند.
نوآوری برای آیندهای علمیتر
گوگل در ادامه افزود: کشفهای علمی، زیربنای بسیاری از جنبههای حیاتی زندگی بشر را تشکیل میدهند. از درک جهان هستی گرفته تا مقابله با چالشهای جهانی و ارتقای نوآوری در صنایع مختلف. آنچه امروز ارائه شده، گامی دیگر در مسیر تعهد مداوم گوگل به توانمندسازی جامعه علمی با ابزارهای هوشمند و زیرساختهای پیشرفته است.
پژوهشگران و دانشمندان میتوانند همین امروز فعالیت خود را با بهرهمندی از اعتبارهای رایگان، دورههای آموزشی و دیگر امکانات ارائهشده در برنامه Google Cloud for Researchers آغاز کنند. همچنین، تمامی علاقهمندان به محاسبات پیشرفته، HPC و هوش مصنوعی میتوانند با عضویت در جامعه Advanced Computing گوگل کلود، از آخرین فناوریها برای توسعه تحقیقات علمی بهرهمند شوند.